Bebeklerde Besin Alerjisi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Bebeklerde Besin Alerjisi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Besin alerjileri, çocukluk çağında oldukça sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir. Özellikle bebeklik döneminde, yani doğumdan sonraki ilk yıl içerisinde ortaya çıkma riski yüksektir.
Güven Hastanesi Çocuk İmmünoloji ve Alerji Bölümü’nden Prof. Dr. İpek Türktaş, "Hangi besinler alerjiye neden olur? Belirtiler nelerdir? Tedavi sürecinde nelere dikkat edilmelidir?" sorularını yanıtladı.
Besin alerjileri genellikle bebeğin doğumunu takip eden ilk 3 ayda, 6 ayda ya da ilk bir yıl içinde kendini göstermeye başlar. Alerjiye neden olan her besin aynı değildir. Ancak bazı besinler, özellikle bebeklik döneminde alerjik reaksiyonlara yol açma açısından daha yüksek risk taşır.
Alerjiye En Sık Neden Olan Besinler
Bebeklik döneminde en sık alerjiye neden olan besinler şunlardır:
Süt: En yaygın alerjen maddedir. Bebeğin temel besin kaynağı olması nedeniyle reaksiyonlar ciddi boyutta olabilir.
Yumurta: Süt alerjisinden sonra en sık karşılaşılan besin alerjisidir.
Buğday: Genellikle 1 yaş civarında belirtiler göstermeye başlar.
Kuruyemişler: Kabuklu yemişlere karşı alerjiler, genellikle bir yaşına doğru ortaya çıkar.
Süt Alerjisi Neden Bu Kadar Önemlidir?
Süt, bebeğin temel besin kaynağı olduğu için bu alerji türü özel bir öneme sahiptir. Bebeğin yalnızca formül mama ile değil, anne sütü alırken de süt alerjisi gelişebilir. İnek sütü proteinine karşı gelişen alerjiler birçok belirtiyle kendini gösterebilir.
Besin Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?
Bağırsak Belirtileri
Sık ve sulu dışkı
Dışkıda mukus ya da kan
Kolik benzeri karın ağrıları
Kusma
Meme reddi
Yetersiz kilo alımı
Kabızlık
Deri Belirtileri
Egzama
Kaşıntı
Deri kuruluğu
Kızarıklık ve döküntü
Anafilaksi (Ciddi Alerjik Reaksiyon)
Anafilaksi, bebeklerde nadir görülse de en ciddi tablodur. Bir çay kaşığı yoğurt ya da yeni denenen bir mama bile şiddetli reaksiyona neden olabilir. Anafilaksinin belirtileri arasında:
Şişlik
Deride kabarma
Yoğun kaşıntı
Nefes darlığı
Şok tablosu yer alır. Bu durumda acil tıbbi müdahale gereklidir.
Tanı ve Tedavi Süreci Nasıl Olur?
Besin alerjilerinde tedavi süreci, doğru tanıyla başlar. Tedavide temel amaç, alerjiye neden olan besinden kaçınırken bebeğin büyüme ve gelişimini de engellememektir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde, annenin diyetine müdahale edilmesi gerekebilir. Ancak bu süreçte annenin tüm protein kaynaklarından mahrum bırakılmaması önemlidir. Her bebek için özel olarak belirlenen “tolerans indüksiyon protokolleri” ile alerjiye neden olan besine karşı bebeğin bağışıklık sisteminin kademeli olarak duyarsızlaştırılması hedeflenir. Bu süreç, bebeğin sağlıklı büyümesini engellemeyecek şekilde yönetilmelidir.
Alerjik Bebeklerde Solunum Yolu Hastalıklarına Dikkat
Besin alerjisi olan bebekler, özellikle soğuk algınlığı sonrası gelişebilecek alt solunum yolu enfeksiyonları (bronşit, bronşiolit) açısından daha yüksek risk altındadır. Bu durumlar tekrarlayabilir ve bebeğin akciğer gelişimini olumsuz etkileyebilir. Özellikle ilk 3 ay, 6 ay ve ilk 3 yaş aralığı, akciğer gelişiminin en hızlı olduğu dönemdir. Tedavi edilmediği takdirde ilerleyen yıllarda astım gibi kronik solunum yolu hastalıkları gelişebilir.
Besin alerjileri, doğru yönetildiğinde kontrol altına alınabilen bir durumdur. En önemli nokta, belirtileri erken fark edip uzman görüşüyle doğru tanı ve tedaviye yönelmektir. Her bebeğin alerjik yapısı ve tolerans eşiği farklı olduğu için kişiye özel izlem ve bakım gereklidir. Ailelerin bilinçli ve dikkatli olması, bebeklerin sağlıklı büyüme sürecini destekler.
